Światło niebieskie a zdrowie

Oczy a światło niebieskie – Wpływ światła niebieskiego na wzrok

Autor: Sebastian Kilichowski Dodano: 21 listopada 2024

Światło niebieskie – czy trzeba się go obawiać? W końcu jest naturalnym elementem widma słonecznego. Nasze ciało potrzebuje światła słonecznego w pełnym spektrum, ale czy na pewno sztuczne światło, które otacza nas na każdym kroku, nie zaburza naszego zdrowia i samopoczucia? To nadmierna ekspozycja na sztuczne źródła światła ma negatywny wpływ na nasze zdrowie. Dowiedz się, jak chronić wzrok i dlaczego warto zainteresować się filtrami światła niebieskiego, w tym okularami blue light blocker.

Czym jest światło niebieskie i dlaczego wpływa na nasze zdrowie?

Niebieskie światło to rodzaj wysokoenergetycznego widzialnego promieniowania elektromagnetycznego (HEV) o krótkiej długości fali i wysokiej częstotliwości. Jest emitowane nie tylko przez słońce, ale także przez urządzenia cyfrowe, takie jak wyświetlacze w smartfonach, tabletach czy komputerach, a także oświetlenie LED. Naturalne światło niebieskie pomaga regulować nasz rytm dobowy, utrzymuje nas w fazie czuwania, ale sztuczne źródła są odpowiedzialne za jego nadmiar, co może być szkodliwe. Czy wiesz, że wieczorne korzystanie ze smartfona może zmniejszyć produkcję melatoniny, hormonu snu, aż o 50%? Dlatego właśnie często mamy problemy z zaśnięciem po godzinach spędzonych przed ekranem. To tylko jedna z wad korzystania z nowoczesnych technologii.

Niebieskie światło i jego wpływ na zdrowie oczu: fakty i mity

Wokół niebieskiego światła narosło wiele mitów. Czy rzeczywiście jest tak szkodliwe? Jak wpływa na siatkówkę oka, procesy metaboliczne i widzenie? Przedstawiam rzetelne informacje o wpływie światła niebieskiego na nasze zdrowie.

Mit: Światło niebieskie jest szkodliwe w każdej ilości.
Fakt: Niewielka ilość światła niebieskiego jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Problemem jest jego nadmiar i ekspozycja w godzinach wieczornych.

Mit: Każdy ekran emituje taką samą ilość światła niebieskiego.
Fakt: Różne urządzenia generują różne poziomy światła niebieskiego – ekrany telefonów zazwyczaj emitują go mniej niż duże monitory, ale z kolei telefon trzymamy bliżej oczu.

Mit: Ekspozycja na światło niebieskie z ekranów nie ma wpływu na wzrok.
Fakt:  Światło niebieskie z urządzeń cyfrowych pogłębia problemy z oczami i może przyczynić się do powstania chorób oczu, jak np. zwyrodnienia plamki żółtej. 

Ekspozycja na światło niebieskie – jak dużo jest go w naszym życiu?

Smartfony, tablety, komputery, a nawet oświetlenie LED – wszystkie te źródła emitują niebieskie światło, na które jesteśmy narażeni codziennie. Jak często korzystasz z urządzeń cyfrowych? Policz! 6-8 godzin w pracy, po powrocie do domu jakiś serial, wieczorne wgapianie się w telefon – naprawdę myślisz, że to nie wpływa na Twoje oczy? Przeciętny dorosły spędza ponad 7 godzin dziennie przed ekranem, co oznacza stałą ekspozycję na sztuczne światło niebieskie. Dodajmy do tego oświetlenie w domach czy biurach, a szybko zauważymy, jak łatwo przeciążyć oczy. Co ciekawe, światło niebieskie odbijane jest również od powierzchni, takich jak ściany czy biurka, co dodatkowo zwiększa jego wpływ.

Cyfrowe zmęczenie oczu: skąd się bierze i jak go unikać

Coraz dłuższy czas spędzany przed ekranem może powodować cyfrowe zmęczenie oczu. Jakie są jego objawy i czy można go uniknąć, ograniczając ilość emitowanego światła niebieskiego? Cyfrowe zmęczenie oczu (ang. Digital Eye Strain) to zespół objawów, takich jak pieczenie, suchość oczu, bóle głowy czy niewyraźne widzenie, które pojawiają się po długotrwałym patrzeniu w ekran. Są na to proste rozwiązania:

  • Stosuj zasadę 20-20-20: co 20 minut zrób 20-sekundową przerwę i spójrz na coś oddalonego o 20 stóp (około 6 metrów).
  • Zadbaj o odpowiednie oświetlenie stanowiska pracy.
  • Palming to metoda polegająca na relaksacyjnym przykryciu oczu dłońmi, co pomaga w redukcji stresu oczu oraz poprawia komfort wzrokowy.

Ćwiczenia oczu sprawiają, że oczy odpoczywają od intensywnej pracy. Ważna jest tu jednak regularność. Nie czekaj aż odczujesz negatywne skutki wpatrywania się w ekran.

Wpływ światła niebieskiego na sen i cykl dobowy

Wpływ światła niebieskiego nie ogranicza się tylko do oczu – ma również znaczenie dla naszego snu. Dlaczego światło niebieskie może zakłócać cykl dobowy i wpływać na produkcję melatoniny? Światło niebieskie ma bardzo duży wpływ na rytm dobowy. W ciągu dnia wspiera naszą koncentrację i czujność, ale wieczorem jego nadmiar zaburza produkcję melatoniny, co prowadzi do problemów ze snem.  W badaniu z 2003 r. Lockley, Brainard i Czeisler potwierdzili, że niebieska długość fal hamuje wydzielanie melatoniny około dwa razy dłużej niż zielona, ​​pomimo równej gęstości fotonów. Wystawianie na monochromatyczne światło niebieskie powodowało silniejsze opóźnienie fazowe rytmu dobowego u wszystkich osób badanych w środowisku wolnym od wskazówek czasowych. Konsensus naukowy z 2023 r. potwierdza tezę, że światło niebieskie jest szkodliwe, zwłaszcza wieczorem i nocą. Kiepski sen to nie tylko ziewanie i brak sił w ciągu dnia, ale przede wszystkim konsekwencje zdrowotne. W wielu badaniach dowiedziono korelacji między zaburzeniami rytmu dobowego, spowodowanymi niewystarczającą ekspozycją na światło w ciągu dnia i ekspozycją na sztuczne światło w nocy, z szeroką gamą zaburzeń zdrowotnych: otyłością, cukrzycą, chorobami serca, zaburzeniami hormonalnymi i psychicznymi, nowotworami hormonozależnymi, takimi jak m.in. rak piersi. 

Filtry światła niebieskiego – czy warto je stosować?

Filtry światła niebieskiego mogą zminimalizować szkodliwy wpływ promieniowania emitowanego przez ekrany urządzeń cyfrowych. Na co warto zwrócić uwagę przy ich wyborze? Przede wszystkim skuteczność. Filtry światła niebieskiego w okularach czy ekranach to nie tylko trend, ale realna ochrona dla oczu. Badania pokazują, że osoby używające filtrów zgłaszają mniej dolegliwości związanych z cyfrowym zmęczeniem oczu i lepszy komfort pracy przed ekranem. Do tego dochodzi głębszy sen, a co tym idzie – lepsze samopoczucie i stan zdrowia.

Jak chronić oczy przed światłem niebieskim? Najlepsze sposoby na zdrowy wzrok

Aby uniknąć negatywnego wpływu światła niebieskiego na wzrok, warto poznać metody jego blokowania. Podczas pracy przed komputerem albo w sztucznie oświetlonych pomieszczeniach najlepszym wyborem są okulary DayShield. Blokują około 40% światła niebieskiego w zakresie 455nm, czyli 3-30 razy więcej niż inne okulary dostępne na rynku. Pomagają uzyskać takie efekty jak: zmniejszenie chronicznej nadpobudliwości, mgły mózgowej, mniejsze zmęczenie po pracy, bólu i suchości oczu. Jeśli nie jesteś w stanie zrezygnować całkowicie z elektroniki wieczorem, postaw na najskuteczniejsze sposoby ochrony. Tryb nocny na urządzeniach zmniejsza intensywność światła niebieskiego, ale nie blokuje go całkowicie – w przeciwieństwie do okularów NightShield.

Dlaczego starzejąca się siatkówka oka absorbuje więcej światła niebieskiego?

Proces starzenia się oczu sprawia, że siatkówka jest bardziej podatna na szkodliwy wpływ niebieskiego światła. Naukowcy zaobserwowali, że starsi ludzie dostrzegają go przez to mniej niż za młodu. Pewnie dlatego malarze wraz z wiekiem używają w swoich obrazach więcej niebieskiego koloru. Wraz z kolejnymi latami życia siatkówka bardziej absorbuje światło niebieskie. To zwiększone pochłanianie światła niebieskiego może być związane z naturalnym starzeniem się i procesem oksydacyjnym, ale też zmniejszeniem zdolności ochronnych oka przed szkodliwymi promieniami świetlnymi. Może to prowadzić do większego ryzyka uszkodzenia siatkówki i zwyrodnienia plamki żółtej. To jedna z najczęstszych przyczyn utraty wzroku u osób starszych. W przypadku zaćmy nasze oczy dużo gorzej radzą sobie z “przyjmowaniem” niebieskiego światła. Sytuacja ma się wcale nie lepiej również po jej operacji, polegającej na implantacji sztucznej soczewki. Do niektórych implantów zaczęto dodawać filtr światła niebieskiego, u ich użytkowników zaobserwowano mniejsze uszkodzenia siatkówki niż wśród ludzi korzystających z implantów bez tego filtra. Aby chronić wzrok w miarę starzenia się, warto zadbać o zdrową dietę bogatą w luteinę i zeaksantynę (antyoksydanty wspierające zdrowie siatkówki) lub suplementację, a także stosować okulary blokujące światło niebieskie i regularnie odwiedzać okulistę.

Jak chronić wzrok przed negatywnym wpływem światła niebieskiego?

Światło niebieskie to nieodłączny element współczesnego świata pełnego ekranów i urządzeń cyfrowych. Odpowiednia ochrona oczu, takie jak stosowanie okularów z powłoką antyrefleksyjną czy ograniczanie czasu spędzanego przed ekranem, może pomóc zmniejszyć ryzyko zmęczenia i długotrwałych uszkodzeń siatkówki. Dowiedz się, jakie kroki warto podjąć, by skutecznie chronić wzrok w cyfrowym świecie. Wybieraj okulary blokujące światło niebieskie EyeShield – jest to inwestycja w zdrowie oczu. Unikaj ekranów na 3-4 godziny przed snem. Zainwestuj w żarówki nieemitujące światła niebieskiego – DayTorch i NightTorch, które pomogą stworzyć zdrowe środowisko oświetleniowe. Chroń swój wzrok i zadbaj o lepszy komfort codziennego życia, zanim cyfrowe zmęczenie oczu stanie się Twoją codziennością!