Ile jest ważna recepta na okulary i jak ją czytać?

Autor: Sebastian Kilichowski Dodano: 28 lutego 2023

O konieczności noszenia okularów w celu ochrony naszego wzroku bardzo często dowiadujemy się podczas wizyty u okulisty lub optometrysty. Bardzo często w trakcie wizyty otrzymujemy receptę na okulary, które musimy zakupić. Czy zastanawialiście się kiedyś jak długo jest ona ważna i jak ją czytać? Dzisiaj Wam o tym opowiemy!

Recepta na okulary – podstawowe informacje

Recepta na okulary to dokument, który możemy otrzymać po wizycie u okulisty lub optometrysty. Jak w przypadku większości recept, uprawnia nas ona do skorzystania z refundacji przy wykonaniu okularów korekcyjnych. Warunkiem jest jednak tutaj wypisanie recepty przez lekarza posiadającego ważną umowę z NFZ.

Oczywiście przydatna dla pacjenta jest umiejętność czytania takiej recepty na okulary. Dzięki niej możemy dowiedzieć się wiele na temat stanu naszego wzroku oraz tego, jakie są w danym momencie jego najważniejsze parametry.

Co trzeba wiedzieć o wartościach korekcji z recepty?

Recepta, którą otrzymujemy od okulisty lub optometrysty nie jest trudnym w odczycie dokumentem. Zazwyczaj przyjmuje bowiem postać przejrzystej tabelki, do której wpisywane są wartości będące wynikiem badania wzroku.

W trakcie odczytu taką tabelkę możemy podzielić na dwie sekcje. Pierwsza – górna – ukazuje nam informacje na temat wartości korekcji do dali. Wypełnia się ją w przypadkach, w których zalecane jest korzystanie z okularów na co dzień, poprawiających jakość naszego widzenia praktycznie w przypadku większości wykonywanych przez nas czynności.

Dolna część tabeli natomiast wypełniana jest wtedy, gdy mamy do czynienia z wadą wzroku wymagającą skorygowania w odniesieniu do czytania, wypełniania dokumentów, korzystania ze smartfonu czy komputera.

Oczywiście wartości wpisywane w tabelce dzielone są w odniesieniu do oka prawego (OP) oraz oka lewego (OL). Poza tym przeglądając tabelkę napotkacie bardzo często na wartości opisane jako: SFERA, CYLINDER, OŚ, ADD, PRYZMAT czy BAZA. Co warto wiedzieć na ich temat? Oto podstawowe informacje:

  • SFERA – to kolumna, w której wpisywane są informacje na temat mocy szkieł, z jakich powinniśmy korzystać w naszych okularach. Jest określana w dioptriach. Sfera ujemna oznacza, że cierpimy na krótkowzroczność. Dodatnia natomiast, że doskwiera nam dalekowzroczność. Możemy też spotkać się z zapiskami “0” lub “PLAN”, co będzie oznaczało brak konieczności korygowania owego parametru.
  • CYLINDER – w tej sekcji podawane są informacje na temat stopnia korekcji astygmatyzmu. Owa wada wzroku oznacza nieprawidłową krzywiznę soczewki bądź rogówki oka, która musi być korygowana za pośrednictwem odpowiednio dobranych szkieł okularów.
  • OŚ – to kolejna wartość powiązana z astygmatyzmem. Jej rolą jest jednak przekazanie optykowi informacji w zakresie prawidłowego zamontowania szkieł okularów w oprawie. Wartość wyraża się w stopniach.
  • ADD – to skrót od addycji – parametru wykorzystywanego w przypadku projektowania okularów progresywnych. Taki rodzaj okularów jest odpowiedzialny za ostre widzenie przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach. Sama addycja charakteryzuje natomiast różnicę w wartości korekcji do dali i do bliży.
  • PRYZMAT i BAZA to parametry wykorzystywane w sytuacjach, w których musimy skorzystać z okularów pryzmatycznych. Stosowane są w nich specjalne szkła mające korygować wady związane z zezem oraz widzeniem obuocznym. PRYZMAT określa wartość wady w dioptriach pryzmatycznych. BAZA natomiast jest wartością pomocną dla optyka podczas osadzania szkieł w oprawce i wyrażana jest w stopniach lub opisowo.

Jak długo ważna jest recepta na okulary?

Gdy już wiemy, jak rozczytywać samą receptę na okulary, warto powiedzieć sobie co nieco na temat samej jej ważności. Zazwyczaj recepty, które otrzymujemy od lekarzy charakteryzuje pewien okres ważności, w trakcie którego możliwa jest ich realizacja.

W przypadku recept na okulary nie powinniśmy się jednak spodziewać żadnej konkretnej daty ważności. Nie oznacza to jednak, że możemy zwlekać z jej realizacją. Pamiętajmy, że nasza wada wzroku nie ma charakteru stałego i w miarę upływu czasu będzie się odczuwalnie pogłębiać.

Brak recepty a możliwość wykonania okularów

Czy okulary korekcyjne mogą zostać zakupione bez recepty? Oczywiście! Nie jest to jednak zalecana praktyka. Możemy bowiem bez problemu zakupić gotowe okulary o danej mocy soczewki. Są one dostępne w salonach optycznych oraz w aptekach.

Powinniśmy jednak pamiętać o tym, że takie okulary nie zapewnią nam odpowiedniej korekcji dopasowanej do naszej wady wzroku. Aby wykorzystywane przez nas soczewki miały dobroczynny wpływ na zdrowie naszych oczu, konieczne jest przeprowadzenie drobiazgowych badań przez okulistę lub optometrystę.

Źle dobrane okulary, nie dopasowane do naszej, konkretnej wady wzroku mogą ją jeszcze bardziej pogłębić. Kluczowymi parametrami są tutaj te odpowiedzialne za rozstaw źrenic oraz moc szkieł. Pod tym względem okulary muszą być ściśle dopasowane do parametrów naszego wzroku by korzystanie z nich przyniosło pożądany, dobroczynny efekt.

A z jaką wadą wzroku Wy borykacie się na co dzień? Praktyczne porady dotyczące ochrony wzroku znajdziecie na naszym blogu.