Wady wzroku: Astygmatyzm

Autor: Sebastian Kilichowski Dodano: 2 sierpnia 2022

Astygmatyzm jest dosyć powszechną wadą wzroku, która powoduje nieostre i niewyraźne widzenie zarówno z bliska, jak i z daleka. Wada ta często towarzyszy krótkowzroczności lub nadwzroczności. Rozmyte widzenie nie zawsze wskazuje jednak na astygmatyzm, dlatego wszelkie objawy tego typu należy skonsultować ze specjalistą. 

Astygmatyzm co to?

Astygmatyzm wiąże się ze zniekształceniem rogówki, która u zdrowej osoby jest symetryczna, a u osoby z astygmatyzmem ma niesymetryczną krzywiznę. Wadę tę można zobrazować poprzez następujące porównanie: zdrowa rogówka ma kształt piłki, a rogówka astygmatyka kształt jajka. Przez takie zniekształcenie promienie świetlne, które wpadają do oka, rozpraszane są w nieprawidłowy sposób, skutkiem czego obraz widziany jest nieostry i niewyraźny. W efekcie takiej budowy oka punkt na siatkówce może przyjmować formę nierównej plamki czy nawet odcinka, a prostokąt może wyglądać jak równoległobok. 

Astygmatyzm przyczyny 

Przyczyna astygmatyzmu nie została poznana. Wiadomo jednak, że często jest on dziedziczny. Przyjmuje się, że nawet około 40% społeczeństwa może mieć astygmatyzm, który nie wpływa znacząco na ostrość wzroku. Czasami astygmatyzm pojawia się w wyniku uszkodzeń mechanicznych, na przykład urazu rogówki, bądź soczewki oka. Może też wiązać się ze zwyrodnieniami i wadami anatomicznymi.

Astygmatyzm objawy

Pierwsze objawy astygmatyzmu są na tyle niecharakterystyczne, że łatwo pomylić je ze zmęczeniem czy ogólnym pogorszeniem widzenia. Przy braku właściwego leczenia lub zwykłym nasileniu się objawów astygmatyzmu osoba z nieprawidłową krzywizną rogówki może doświadczać dolegliwości z pozoru niepowiązanych z wadą wzroku. Po czym rozpoznać więc astygmatyzm?

Najpopularniejsze objawy tej wady wzroku to:

  • zamazany obraz zarówno z bliska, jak i z daleka,
  • bóle głowy, zwłaszcza w okolicach płata czołowego,
  • wrażenie tak zwanej mgły na oku,
  • regularne bóle oczu,
  • tarcie i mrużenie oczu,
  • zmęczenie oczu podczas wysiłku wzrokowego,
  • pogorszenie rozumienia czytanego tekstu,
  • zaburzenia poczucia przestrzeni,
  • wrażliwość na światło, zwłaszcza po zmroku,
  • pogorszenie widzenia w nocy i o zmierzchu.

DayShield – okulary z filtrem światła niebieskiego 40%

NightShield – okulary z filtrem światła niebieskiego 100%

Jak widzi astygmatyk?

Osoby z astygmatyzmem widzą obrazy w sposób nieostry, zamglony, z rozmytymi konturami. Linie proste wydają im się zakrzywione. Obraz jest niewyraźny zarówno z bliska, jak i z daleka. W wyniku takiej wady wzroku, astygmatycy mają problemy z postrzeganiem płaszczyzn i wyczuciem przestrzeni. Mówi się, że obraz, który widzi astygmatyzm wydaje się być w ciągłym ruchu.

Czy astygmatyzm można wyleczyć?

Rozpoznając u siebie objawy astygmatyzmu, wiele osób zastanawia się, czy astygmatyzm można leczyć. Sposób radzenia sobie z tym problemem zależy od rodzaju astygmatyzmu. Wyróżnia się bowiem astygmatyzm krótkowzroczny zwykły i złożony, a także astygmatyzm nadwzroczny zwykły i złożony. Może zdarzyć się nawet, że u jednej osoby mamy do czynienia z astygmatyzmem krótkowzrocznym w jednym oku i z astygmatyzmem nadwzrocznym w drugim oku. Taką przypadłość określa się mianem niezborności mieszanej.

Astygmatyzm można leczyć trzema metodami:

  • z pomocą okularów – jeśli chodzi o okulary astygmatyzm wymaga noszenia szkieł korekcyjnych cylindrycznych, dopasowanych do stopnia wady wzroku,
  • z pomocą soczewek kontaktowych torycznych,
  • z pomocą zabiegu laserowego, któremu można poddać się po 20. roku życia.

Osoby, które nie chcą nosić okularów, będą zainteresowane odpowiedzią na pytanie: “Soczewki toryczne co to?”. Otóż, taki rodzaj soczewki może mieć różne moce refrakcyjne w przekroju pionowym i poziomym, co pozwala na skorygowanie charakterystycznej dla astygmatyzmu nieprawidłowości związanej ze zniekształcaniem promieni świetlnych w oku z powodu niewłaściwie zakrzywionej rogówki. Warto pamiętać jednak, że przy noszeniu soczewek na astygmatyzm niezwykle ważna jest ich pozycja na oku. Producenci ułatwiają prawidłowe zakładanie takich soczewek za pomocą różnych rozwiązań, na przykład odpowiedniego balastu (jedna część jest grubsza i cięższa, druga cieńsza i lżejsza). 

Czy astygmatyzm wpływa negatywnie na życie codzienne?

Astygmatyzm to wada wzroku, która utrudnia codzienne funkcjonowanie. Może być kłopotliwa zarówno przy czynnościach, które wymagają widzenia z bliska, jak i z daleka. Bez prawidłowej korekcji wzroku, astygmatyzm może prowadzić do zapalenia spojówek, a także wywoływać uciążliwe bóle głowy. Niebezpieczny jest zwłaszcza u osób, które doświadczają zaburzonej ostrości widzenia w trakcie prowadzenia pojazdów mechanicznych, gdyż może to powodować u nich odczuwanie większego zmęczenia za kierownicą. 

Dowiedz się więcej o wadach wzroku, sprawdź nasze artykuły: